Depremler 30 gün önceden tahmin edilecek! Yapay zeka şaşırttı: Yüzde 98,53 doğru çıktı
Yapay zeka teknolojisiyle zelzeleleri tam bir ay evvelden varsayım etmek artık mümkün. Georgia Southern Üniversitesi’nden Türk araştırmacı Cemil Emre Yavaş ve takımı, İstanbul’da yapay zeka algoritmalarıyla sarsıntıları yüzde 91 doğruluk oranıyla iddia etmeyi başardı.
Türk bilim adamı Cemil Emre Yavaş ve grubu tarafından ABD’de geliştirilen algoritmanın bu hususta yüzde 98’lik muvaffakiyet oranına ulaştığı açıklanırken uzmanlar, algoritmanın doğal afetlere karşı yapay zeka ile tedbir alınması konusunda çığır açacağını söylüyor.
30 GÜN EVVELDEN İDDİA EDİLDİ: İŞTE İSTANBUL İÇİN PAYLAŞILAN VERİLER
Bilim insanları ABD’de sık sık sarsıntılarla sarsılan Los Angeles bölgesinde yüksek doğruluk oranı sunan bir kestirim modeli geliştirmek emeliyle çeşitli yapay zeka algoritmalarını denedi. Geçmiş araştırmalarda ABD’nin Los Angeles kenti için yüzde 69’luk doğruluk oranına ulaşan uzmanlar, Kuzey Anadolu Fayı’na (KAF) yakınlığı nedeniyle sismik hareketliliğin ağır olduğu İstanbul’u mercek altına aldı. Araştırmada İstanbul’da yüzde 91,65’lik bir doğruluk oranı edildiği açıklanırken, geliştiren çalışmalarda San Diego için yüzde 98,53’lük bir doğruluk oranı elde edildiği söz edildi.
ÇEŞİTLİ FAKTÖRLER TAHLİL EDİLDİ
Çalışmada, zelzele büyüklüğünü etkileyebilecek çeşitli faktörler göz önüne alınarak bir bilgi seti oluşturuldu. Zelzele sıklığı, bölgenin yeraltı yapısı ve geçmişteki en büyük sarsıntının büyüklüğü üzere parametreler tahlil edildi. Ayrıyeten, zelzele büyüklüklerini iddia etmede kritik bir data olan Gutenberg-Richter b-değeri de hesaplanarak modelin doğruluğu artırılmaya çalışıldı.
BÜYÜK ZELZELELER İNCELENDİ
Araştırmada, yapay zekanın eğitimi için zelzele büyüklüğünü etkileyen çeşitli faktörleri derledi. Zelzele derinliği ve büyüklüğü ortasındaki etkileşimi inceleyen araştırmacılar bölgenin yeraltı yapısı, geçmişteki en büyük sarsıntılar üzere bilgileri de kullandı. “Random Forest” isimli algoritmanın zelzeleleri evvelce kestirim etmek konusunda benzerlerinden çok daha faal olduğu tespit edildi.
ÇIĞIR AÇACAK
Birleşmiş Milletler’in (BM) afet risk azaltma platformu Prevention Web’te de yayınlanan araştırma bilim dünyasında büyük yankı buldu. Uzmanlar, tarihte görülmemiş doğruluk oranına ulaşan algoritmanın, doğal afetlere karşı yapay zeka ile tedbir alınması konusunda çığır açacağını söylüyor.
AFAD’DAN YAPAY ZEKA ADIMI
Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığı (AFAD), yapay zeka ile İstanbul’da meydana gelebilecek bir zelzelenin oluşturabileceği hasar ve kayba ait sonuçlar üreterek kapsamlı çalışmalar yürüttüğünü duyurmuştu.
İSTANBUL’UN SARSINTI RİSKİ YAPAY ZEKAYLA TAHLİL EDİLİYOR
Deprem risklerinin değerlendirilmesinde yapay zeka kullanımına değinen AFAD Zelzele ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, “Yapay zeka artık hayatımızın her alanına girdi. Bu nedenle dikkatli olsak da kullanmak zorundayız” tabirlerini kullandı. AFAD Sarsıntı Ön Hasar ve Kayıp İddiası Sistemi’nde (AFAD-RED) yapay zekadan yararlanıldığına dikkati çeken Tatar, bu yazılımın zelzeleye ait hasar ve kayıp kestirimi yapabildiğini söyledi.
Tatar, “AFAD-RED sistemi ile üretilen raporlar size kestirimi olarak kaç can kaybı yaşanacağını, yaralı sayısını, hasarlarla ilgili bilgileri, kritik üst yapıların, alt yapıların ayakta kalıp kalmamış olabileceğini öngörebiliyor” diye konuştu.
