Türkiye’de bakır kullanımının 2030 yılında 20 bin tona ulaşması öngörülüyor!

İSO, yeşil üretime ve dijital dönüşüme ahenk halinde katma pahası yüksek eser geliştirerek bakır üretiminde ihracatı artırmak ana maksadıyla Ulusal Bakır Tepesi’ni, İTÜ Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde düzenledi.

Ekinlikte konuşan Bahçıvan, global rekabetin her geçen gün daha güçlü hale geldiğini belirterek, sanayi dalının, sürdürülebilir ekonomik büyümenin ve toplumsal kalkınmanın temel ögesi olarak öne çıktığını söyledi.

Sanayi ve üretimin temel girdilerinden birinin ham husus olduğunu, endüstride metal ham unsur denilince akla birinci gelen eserler ortasında bugünkü aktifliğin konusunu oluşturan bakır ve bakır alaşımlarının yer aldığını anlatan Bahçıvan, insanlığın kullandığı birinci metallerden biri ve birinci alaşımın komponenti olmasının bakırı kadim bir gereç haline getirdiğini, birçok kesim açısından kritik ham unsur olarak da stratejik ehemmiyet taşıdığını aktardı,

Bahçıvan, şöyle devam etti:

“Bakır, bilhassa otomotiv, güç, beyaz eşya ve elektronik üzere katma kıymetli endüstrilerde kritik bir bileşen. Güç altyapısı, yenilenebilir güç ve elektrikli araç teknolojileri üzere geleceğe yönelik yatırımların çoğalmasıyla, bakırın endüstrideki ehemmiyeti her geçen gün artmaktadır. İstanbul Sanayi Odası olarak 2022 yılında yayımladığımız Bakır ve Bakır Alaşımları Sanayii İmalat Sanayii kesim raporuna nazaran, Türkiye’de güneş paneli, rüzgar tribünü ve elektrikli arabalarda 2020 yılında 2 bin 200 ton bakır kullanılmışken, bu sayının 2025 yılında 6 bin 700 tona, 2030 yılında ise yaklaşık 20 bin tona ulaşması beklenmektedir. Bu sayılar bile bakırın yakın gelecekte endüstrimiz için ehemmiyetini ortaya koymak için kafidir. İşte bu noktada, bugün kamu, STK ve sanayi temsilcileri, kıymetli akademisyenler ve öğrencilerimizle bakır bölümünün geleceğini kıymetlendirmek üzere bir ortaya gelmiş olmayı çok manalı buluyorum.”

“Türk bakır bölümü global ölçekte kıymetli bir pozisyona sahiptir. Rafine bakır üretim kapasitesinde ve tüketimde dünyada birinci 10 ülke ortasında yer alan kesim, net ithalatçı pozisyonuna karşın otomotiv, beyaz eşya, inşaat üzere temel ihracatçı kesimlerde girdi olarak kullanılması nedeniyle ülkemizin katma bedeline dolaylı yoldan çok kıymetli katkı sağlamaktadır.” değerlendirmesini yapan Bahçıvan, şunları kaydetti:

“Uluslararası standartlarda mamul üretebilen, piyasa ve talep şartlarına ahenk gücü yüksek firmalarımızın yer aldığı bu kesimde Türkiye, büyüyen coğrafyalara yakınlığının yanı sıra teknik bilgi ve tecrübesi ile global paha zincirlerindeki dönüşümden hisse almaya aday. Bununla birlikte, ülkemizde izabe tesislerinin yetersizliği, bakırın ne yazık ki işlenmeden yurt dışına gönderilmesine ve ülkemizde kalması gereken katma bedelin yurt dışına transfer edilmesine neden olmaktadır. Bu nedenle gerek kendi bakırımızı gerekse diğer ülkelerin bakırını işlemek üzere lojistik olarak elverişli yerlere yeni izabe tesisleri kurulmalıdır.”

Bahçıvan, global ticaretin dinamiklerini değiştiren yeşil ve dijital dönüşüm açısından bakıldığında bakır dalının bu alanda riskleri kadar avantajlarının da olduğunu gördüklerini vurguladı.

Bakırın, yapısı gereği performans kaybı olmadan tekrar tekrar geri dönüştürülüp kullanılabilen birkaç ham husustan biri olduğunu, yenilenebilir güçteki ağır kullanımı ve yeşil dönüşüm açısından avantaj sunduğunu tabir eden Bahçıvan, bununla birlikte dalın su kullanımı, atık üretimi ve sera gazı emisyonları üzere çevresel risklerle karşı karşıya bulunduğuna dikkati çekti.

Bahçıvan, “Bakır kesimi, yalnızca ham unsur olarak değil, tıpkı vakitte katma pahalı eserlerin geliştirilmesiyle de ekonomimize katkı ve istihdam oluşturma potansiyeline sahip. Dal hem lokal hem de global iktisatta kıymetli bir rol üstlenmiş durumdadır.” diye konuştu.

“AR-GE VE İNOVASYON ÇALIŞMALARI DEĞER TAŞIYOR”

Sektörün global rekabette öne çıkmasında AR-GE ve inovasyon çalışmalarının değer taşıdığının altını çizen Bahçıvan, yüksek saflıkta bakır üretiminin daha verimli sürece teknolojileri ve geri dönüşüm süreçlerinin geliştirilmesiyle bu alandaki rekabet gücünü artıracağını, yerli teknolojilerin geliştirilmesi ve üniversite sanayi işbirlikleri yoluyla endüstriyel uygulamalarda daha yenilikçi tahlillerle kullanılarak kesime değerli katma bedel sağlayacağını lisana getirdi.

Bahçıvan, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“AR-GE çalışmaları ve inovasyon projelerinde üniversitelerle işbirliği yapmak, dala hem bilgi transferi sağlayacak hem de yeni teknolojilerin uygulanabilirliğini hızlandıracaktır. Üniversite sanayi işbirliği kapsamında yürütülecek ortak araştırmalar ve açılacak ortak araştırma laboratuvarları, kesime yetenekli insan kaynağı kazandırırken inovasyon ekosisteminin güçlenmesine katkı sağlayacak; bu işbirlikleri bölümün AR-GE teşviklerinden daha aktif yararlanmasına ve projelerin süratle hayata geçirilmesine imkan tanıyacaktır. Bu noktada, bakır dalına yönelik teknoloji gereksinimlerinin belirlenmesi, AR-GE faaliyetlerinin yürütülmesi, gerekli insan kaynağının yetiştirilmesi ve kesimin memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesi için enstitü gibisi bir yapılanma yararlı olacaktır. Bunun da en yanlışsız adresinin İstanbul Teknik Üniversitemiz olacağı görüşündeyim. Yüksek katma kıymetli eserlerin üniversitelerimizdeki bilgi birikiminin esere dönüştürülmesi ile ortaya çıkabileceğinin şuurundayız. Üniversitelerdeki akademik bakış açısının, endüstrinin ticari deneyimiyle buluşması, ülkemizin rekabet gücünün arttırılması için kritik bir değere sahip. Bu çerçevede ülkemizin en kıymetli üniversitelerinden olan İTÜ ile Türkiye sanayi bölümünün yüzde 40’ını temsil eden İstanbul Sanayi Odasının öncü bir rol üstlendiğini söyleyebilirim.”

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektörü Prof. Dr. Hasan Mandal ise “Sektörün lokomotif olduğu teşebbüslerin daha başarılı olduğunu bir akademisyen olarak da söylemem lazım. Başka türlü kesinlikle akademik topluluğun yaptığı katkılar hem de akademik toplantılar değerli.” dedi.

Mandal, bakırın hem ısı hem de elektriksel manada düzgün bir iletken olduğunu vurguladı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lider Vekili Çetin Tecdelioğlu da bakırın katma bedelinin biraz düşük olduğunu, daha çok işlenmesi gerektiğini söyledi.

Tecdelioğlu, “Bu hususla ilgili tüm paydaşlarımız hem Ticaret Bakanlığından paydaşlarımız hem de Sanayi Bakanlığından paydaşlarımız bizlerle bir arada oldular. Katma kıymetli eser üretmek kıymetli. Bakırın biz neredeyse yüzde 95’ini ithal ediyoruz. İthalata dayalı bir ham unsurla uğraş vermek zorundayız. Bu ithalata dayalı ham unsurun kolay taşınabilir olması, kolay bir biçimde elimizin altında olması için de biz İhracatçılar Birliğiyle bir arada bunun stratejik metal stratejisinde bakılması, Cumhurbaşkanlığımızın, bakanlıklarımızın ve devletimizin bakırı stratejik metal statüsünde görerek bununla ilgili çalışmalar yapmasıyla ilgili teşebbüslerde bulunuyoruz.” açıklamasında bulundu.