Küresel piyasalar ABD’de açıklanacak istihdam verilerine odaklandı
Dünya genelinde enflasyon ve büyüme üzere temel makroekonomik göstergelere ait soru işaretleri devam ederken, İsrail-İran çatışmasında ateşkesin sağlanması piyasalardaki artan jeopolitik risk algısının yatışmasını sağladı.
Jeopolitik risklerin azalmasının akabinde gözler tekrar ABD’deki enflasyonla çaba ve tarife müzakereleri süreçlerine çevrildi.
ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell geçen hafta ABD Kongresi’nde yaptığı iki sunumda para siyasetindeki gidişata yönelik kıymetli sinyaller verdi.
Powell, enflasyonun bekledikleri kadar güçlü gelmediğini söz ederek, bu durumun devam etmesi halinde faiz indirimine daha erken gidilmesinin gerekeceğini söyledi.
İş gücü piyasasının zayıfladığının görülmesinin de daha erken faiz indirimi yapılmasını gerektirdiğini belirten Powell, enflasyonun daha güçlü gelmesi yahut iş gücü piyasasının güçlü kalmayı sürdürmesi durumunda nakdî gevşemede daha geç hareket edebileceklerini söz etti.
Bunlara ek olarak, Powell, iktisatta yavaş büyüme ve yüksek enflasyonun bir ortada görüldüğü stagflasyon riskinin sorulması üzerine, ülke iktisadına ait stagflasyon öngörmediklerini vurguladı.
Powell’ın geçen hafta yaptığı açıklamaların akabinde para piyasalarında, Fed’in birinci faiz indirimine eylül ayında gideceği fiyatlanmaya devam ederken, temmuz ayında bankanın 25 baz puan faiz indirimi yapabileceği beklentileri de fiyatlamalara dahil oldu.
Analistler, gelecek hafta takip edilecek istihdam datalarından alınacak sinyallerin yakından takip edileceğini tabir ederek, iş gücü piyasasında beklenti üzeri bir soğumanın ortaya çıkması durumunda birinci faiz indirimi beklentilerinin temmuz ayına çekilmesinin ihtimaller dahilinde olduğunu söyledi.
S&P 500 İLE NASDAQ ENDEKSLERİ REKOR TAZELEDİ
New York borsasında geçen hafta olumlu bir seyir öne çıktı. Haftalık bazda New York borsasında, Nasdaq endeksi yüzde 4,25, Dow Jones endeksi yüzde 3,82 ve S&P 500 yüzde 3,44 paha kazandı.
Haftanın son süreç gününde tüm vakitlerin en yüksek düzeylerini gören Nasdaq endeksi geçen yıl aralık ayındaki, S&P 500 endeksi de bu yıl şubat ayındaki kapanış rekorlarını tazeledi.
Bu gelişmelerin ışığında ABD tahvil piyasalarında geçen hafta alıcılı bir seyir hakim olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 10 baz puanlık azalışla haftayı yüzde 4,28’den kapattı. Dolar endeksi ise haftalık bazda yüzde 1,3 azalışla 97,4 düzeyinden haftayı tamamladı.
Altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 3,28 azalışla 3 bin 274 dolara inerken, Brent petrolün varil fiyatı İsrail- İran ortasındaki çatışmaların son bulmasının akabinde haftayı yüzde 12,6 azalışla 66,3 düzeyinden tamamladı.
Öte yandan, payları geçen hafta yüzde 9,7 yükselen ABD’li çip şirketi Nvidia, dünyanın en kıymetli şirketleri sıralamasında Microsoft’u geride bırakarak tekrar birinci sıraya yükseldi.
30 Haziran ile başlayan haftada salı günü JOLTS açık iş sayısı, imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ile ISM imalat sanayi PMI, çarşamba ADP özel kesim istihdamı, perşembe dış ticaret istikrarı, tarım dışı istihdam, işsizlik oranı, haftalık işsizlik maaşı müracaatları, hizmet dalı PMI, fabrika siparişleri ve sağlam mal siparişleri takip edilecek.
ABD’de Bağımsızlık Günü nedeniyle cuma günü kapalı olacak New York Borsası, perşembe günü ise erken kapanış yapacak.
AVRUPA BORSALARI ALICILI SEYRETTİ
Avrupa borsalarında geçen hafta müspet bir seyir öne çıkarken, Orta Doğu’da tansiyonların bitmiş olması ve Lahey’de düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Tepesi’nden gelen haber akışı piyasaların istikameti üzerinde tesirli oldu.
NATO tepesinde, başkanlar, savunma harcamalarına ayırdıkları hissesi 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) yüzde 5’ine çıkarmayı kabul etti. İngiltere Başbakanı Keir Starmer ise bu adımın NATO’yu her zamankinden daha güçlü yapacağını belirterek, ülkesinin savunma harcamalarının 2027’de GSYH’nin en az yüzde 4,1’i olacağını bildirdi.
Öte yandan, geçen hafta Almanya’da Bakanlar Kurulu, ülkenin iktisadını canlandırmayı ve savunma harcamalarını artırmayı amaçlayan 2025 bütçe taslağını ve 2026 bütçe çerçevesini onayladı.
Buna nazaran, ülkede savunma harcamalarının 2029’a kadar, gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 3,5’ine yükselmesi öngörülüyor. Ayrıyeten, ülkede 2029’a kadar altyapıyı çağdaşlaştırmak için 166 milyar avro harcanması planlanıyor.
ABD ile Avrupa Birliğinin (AB) tarife müzakereleri de yatırımcıların odağında kalmaya devam ederken, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise AB ülkeleri önderlerine ABD ile yürütülen ticaret muahedesi görüşmelerinin durumu hakkında bilgi verdiğini, ABD ile bir muahede yapmak istediklerini lakin uzlaşılamaması durumuna da hazırlıklı olduklarını söyledi.
Geçen hafta Almanya’da DAX endeksi yüzde 2,92, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,34, İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 1,3 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,28 kıymet kazandı.
Gelecek haftanın data takviminde pazartesi İngiltere’de büyüme ve Almanya’da enflasyon, salı bölge genelinde imalat sanayi PMI ve Avro Bölgesi’nde enflasyon, çarşamba işsizlik oranı ve Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın konuşması, perşembe bölge genelinde hizmet dalı PMI, cuma Almanya’da fabrika siparişleri ve Avro Bölgesi’nde üretici enflasyonu takip edilecek.
ASYA BORSALARINDA OLUMLU BİR SEYİR İZLENDİ
Asya borsalarında Orta Doğu’da sonlanan tansiyonlar ve teknoloji dalı paylarındaki alıcılı seyrin tesiriyle geçen hafta müspet bir seyir öne çıktı.
Nvidia’nın dünyanın en bedelli şirketleri sıralamasında tekrar birinci sıraya yerleşmesinin akabinde, Asya endekslerindeki yarı iletken payları yükseliş eğiliminde hareket etti.
Öte yandan, Çin, ABD ile Londra’da yürütülen iktisat ve ticaret görüşmelerinde varılan mutabakat çerçevesinin uygulanmasına ait muahedeyi sonuçlandırdıklarını duyurdu. Mutabakat uyarınca Çin, denetim altındaki eserlerin ihracatına yönelik müracaatları gözden geçirip onaylamayı, ABD ise Çin’e yönelik kimi kısıtlamaları kaldırmayı taahhüt etti
ABD ile Çin’in ticaret konusunda muahede sağlamasına yönelik haber akışı bölgedeki risk iştahını artırırken, makroekonomik bilgilerden alınan sinyaller yatırımcıların odağında bulunuyor.
Bölgede geçen hafta açıklanan bilgilere nazaran, Japonya’da Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) haziranda yıllık bazda yüzde 3,1 arttı. Tokyo’da çekirdek TÜFE de haziranda yüzde 3,1 ile beklentilerin altında yükseldi.
Çin tarafında ise sanayi şirketlerinin karları, ABD ile karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret tansiyonunun yarattığı belirsizliğin tesiriyle mayısta düşüş kaydetti.
Ulusal İstatistik Ofisinden (UİB) yapılan açıklamaya nazaran, yıllık cirosu 20 milyon yuanın (yaklaşık 2,79 milyon dolar) üzerindeki sanayi işletmelerinin toplam karı, Mayıs 2025’te geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 9,1 azaldı.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,55, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,13, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 3,20 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,91 yükseldi.
Gelecek hafta pazartesi Çin’de imalat sanayi ve hizmet dalı PMI, salı Çin’de Caixin imalat sanayi PMI, perşembe Çin’de Caixin hizmet kesimi PMI dataları takip edilecek. Ayrıyeten, salı günü Hong Kong’da piyasalar tatil sebebiyle kapalı olacak.
YURT İÇİNDE GELECEK HAFTA ENFLASYON TAKİP EDİLECEK
Yurt içinde geçen hafta alış yüklü bir seyir öne çıkarken BIST 100 endeksi yüzde 2,19 yükselişle 9.404,89 puandan kapandı. Gelecek hafta ise gözler haziran ayına ait enflasyon datalarına çevrildi.
Öte yandan, Sermaye Piyasası Konseyinin (SPK) cuma günü yayımlanan bültenine nazaran, Borsa İstanbul AŞ hisse piyasalarında açığa satış süreçlerinin yasaklanmasına, halka açık iştiraklerin hisse geri alımlarının kolaylaştırılmasına, kredili sermaye piyasası süreçlerinin devamı müddetince öz kaynak oranının esnetilerek uygulanmasına ait önlem ve uygulamalar 29 Ağustos seans sonuna kadar uzatıldı.
Dolar/TL haftayı evvelki haftalık kapanışın yüzde 0,6 üzerinde 39,9070’ten tamamladı.
Gelecek hafta yurt içinde pazartesi işsizlik oranı ve dış ticaret istikrarı, salı imalat sanayi PMI, perşembe enflasyon ve haftalık para ve banka istatistikleri, cuma gerçek efektif döviz kuru bilgileri takip edilecek.
