Bir kere giden bir daha kopamıyor: Köyün sırrı ne?
Ege’nin gizli bir cennet olan Birgi Köyü, bilhassa tarih boyunca çok ünlü seyyahların gözdesi oluyor. İbn Battuta ve Evliya Çelebi gibi ünlü seyyahlar bu köyden övgüyle bahsediyor…
Birgi Köyü, 1307 yılında Aydınoğlu Beyliği’nin kenti almasından sonra başşehir olarak kullanılıyor. Efes’ten başlayan yol, Bozdağ’ı aşarak, Birgi’den geçiyor ve Anadolu’ya ulaşıyor. Değerli ticaret yollarının kavşak noktası olan Birgi Köyü, tarih boyunca birçok ünlü seyyahında gözdesi oluyor.
14. yüzyılda Birgi Köyü’ne gelen ünlü seyyahlardan biri olan İbn Battuta’da seyahatnamesinde Birgi’nin değerini anlatıyor. İbn Battuta yapıtında; “İkindi vakti kente vardık. Daha evvel tanıştığımız Muhiddin isimli bir müderrisin bu kentte bulunduğunu öğrendiğimiz için onun yerini sorduk. Muhiddin uygun tımar edilmiş bir katırın sırtında, öğrencileri önde, hizmetkâr ve köleleri de iki yanında medreseye geldi. Müderris evvel temel ilimlerle başladı sonra branşlara daldı. Ders bitince kalktı, medrese içinde bir odası vardı. Burasının benim için döşenmesi buyruğunu verdi. Daha sonra bana mükellef bir sofra gönderdi” şeklinde kaleme alıyor. Bu tabirler ile Birgi’nin medrese eğitimlerinde önemli bir yeri olduğunu anlamak mümkün.
Tarihi meskenleri, mescitleri ve öbür yapıları ile sinema stüdyolarına benzeyen Birgi Köyü’nde öne çıkan en değerli eser Çakırağa Konağı. Osmanlı mimarisinin en hoş örneklerinden biri olan konak, süslemeleri ve öyküsü ile kendine hayran bırakıyor.
Ege’de birinci yapılaşmanın başladığı yıllardan günümüze gelen mimari üslubu korunan sayılı konaklardan biri olan Çakırağa Konağı, 1761 yılında dericilik mesleğiyle uğraşan bir tüccar tarafından inşa ettiriliyor. O devirlerde Anadolu’da mescitlerde ve konutlarda kullanılan halk resimlerinin en hoş örnekleri Çakırağa Konağı içerisinde yer almakta. İstanbul ve İzmir’in resmedildiği ayrıntılar büyük ilgi çekiyor.
Tarih boyunca pek çok değerli medeniyete konut sahipliği yapan Birgi Köyü, ilim ve bilim istikametinden de gelişmiş bir yer. Evliya Çelebi “Nice bin alimler şehridir” sözleri ile Birgi’nin bu tarafına dikkat çekiyor.
Birgi Köyü, yalnızca tarihi ile değil, tıpkı vakitte doğal hoşlukları ile de dikkat çekiyor. UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan Birgi Köyü, taş sokakları, ahşap süslemeli tarihi konutları ve yemyeşil tabiatı ile etkileyici rotalar ortasında yer alıyor.
