D8 ülkeleriyle 5 yılda toplam 126,6 milyar dolarlık ticaret yapıldı
Türkiye’nin öncülüğünde 15 Haziran 1997’de kurulan D8 Teşkilatı, prensipleri ve kapsadığı coğrafik alanla global bir oluşum halini aldı.
Türkiye’nin yanı sıra Bangladeş, Mısır, Endonezya, İran, Malezya, Nijerya, Pakistan ve teşkilatın genişleme stratejisi kapsamında geçen yıl Mısır’ın başşehri Kahire’de düzenlenen 11. Tepe Toplantısı’nda üye ülke olarak kabul edilen Azerbaycan’ın bünyesinde yer aldığı teşkilatın 9 üyesi bulunuyor.
Tarihsel ve kültürel bağlara sahip bu ülkelerin ortalarında ekonomik işbirliğini artırmayı amaçlayan teşkilat, ticaretten endüstriye, teknolojiden ulaştırmaya kadar birçok alanda yeni fırsatlar oluşturmak gayesiyle çalışmalarını sürdürüyor.
EN FAZLA İHRACAT MISIR’A
Türkiye’nin D8 Teşkilatı üyesi ülkelerle ticareti, işbirliği mutabakatları ve ortak projelerle ivme kazandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran, 2020-2024 periyodunu kapsayan 5 yılda bu ülkelere toplam 60,7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştiren Türkiye, bu ülkelerden birebir periyotta 65,9 milyar dolarlık mal aldı.
Böylece Türkiye’nin teşkilat üyesi ülkelerle ortasındaki 5 yıllık toplam ticaret hacmi, 126,6 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
Türkiye, birebir periyotta en fazla ihracatı Mısır’a gerçekleştirdi. Bu ülkeye bu devirde 19,7 milyar dolarlık ihracata karşılık, 14,5 milyar dolarlık ithalat yapıldı. Böylelikle 2020-2024 periyodunda Türkiye ile Mısır ortasındaki dış ticaret hacmi 34,3 milyar dolar oldu.
Türkiye, bu periyotta Mısır, İran, Azerbaycan, Pakistan ve Nijerya’yla yaptığı ticarette dış ticaret fazlası verdi. Anılan fazla, Mısır ile ticarette 5,2 milyar dolar, İran ile ticarette 2,5 milyar dolar, Azerbaycan ile ticarette 7,6 milyar dolar, Pakistan ile ticarette 1,8 milyar dolar ve Nijerya ile ticarette yaklaşık 3 milyar dolar olarak hesaplandı.
Bu yılın ocak-nisan devrinde D8 Teşkilatı üyesi ülkelere toplam 4,1 milyar dolarlık ihracat yapıldı, bu ülkelerden 5,4 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirildi. Böylelikle kelam konusu periyotta bu ülkelerle toplam 9,5 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşılmış oldu.
KAAN, ENDONEZYA’YA KANAT AÇTI
Türkiye’nin D8 ülkeleriyle savunma endüstrisi, tarım, güç üzere birçok alanda ortak çalışmaları ve işbirlikleri bulunuyor.
Bu kapsamda evvelki günlerde Türkiye ile Endonezya ortasında yapılan mutabakatla, Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen ulusal muharip uçak KAAN’ın, yurt içinde 48 adet üretilerek bu ülkeye ihraç edilmesinin önü açıldı. Türkiye’nin yerli ve ulusal savunma endüstrisinin kaydettiği gelişmeyi gözler önüne seren muahede doğrultusunda üretimde Endonezya’nın sahip olduğu mahallî kabiliyetlerden de yararlanılması bekleniyor.
Bu gelişmenin yanı sıra Türkiye ile Endonezya ortasında afet ve acil durum idaresi alanında işbirliği yapılmasına yönelik de mutabakat zaptı imzalandı.
TÜRKİYE’NİN DAYANAĞIYLA MISIR’DA İNSANSIZ KARA ARAÇLARI ÜRETİLECEK
Türkiye, D8 üyesi Mısır ile geçen yıl imzalanan 17 mutabakat zaptıyla da kıymetli işbirlikleri gerçekleştirmeyi hedefliyor. Bu doğrultuda iki ülke, bilhassa demir yolu ve tarım dallarındaki işbirliğini artırmaya, sıhhat ve güç alanındaki ortak çalışmalarını geliştirmeye odaklandı.
Ayrıca HAVELSAN ile Mısır’daki Arap Sanayi Tertibine bağlı Kadir Fabrikası ortasında bu yılın başında muahede imzalandı. Mutabakatla, Türk tarafının teknik ve lisans dayanağıyla, fabrikada insansız kara araçlarının üretilmesi planlanıyor.
İRAN VE AZERBAYCAN İLE GÜÇ ALANINDA İŞBİRLİKLERİ ÖNE ÇIKIYOR
Türkiye ile İran ortasında ise bilhassa güç alanındaki işbirlikleri dikkati çekiyor. Bu kapsamda yılın başında Türkmenistan doğal gazını İran üzerinden swap sistemiyle Türkiye’ye taşıyan yeni mutabakat devreye girdi. Bu mutabakatın, Türkiye’nin güç arz güvenliğini sağlamlaştıracağı ve güç ticaretindeki kilit rolünü pekiştireceği öngörülüyor.
Türkiye ile Azerbaycan ortasında da geçen yıl bilhassa vergilendirme, veterinerlik ve yükseköğretim alanlarında muahedeler imzalandı.
Ayrıca yeniden bu yılın başında, iki ülke ortasında 2024’te imzalanan doğal gaz alanına ait işbirliği mutabakatının onaylanması uygun bulundu. Mutabakat, tarafların kendi topraklarından geçerek Azerbaycan’dan ve üçüncü ülkelerden gelen doğal gazın alımı, satımı, teslimi, takası ve transitine ait işbirliklerini artırmayı hedefliyor.
Malezya, Nijerya ve Pakistan üzere ülkelerdeki inşaat bölümünün altyapı projelerine materyal ve teknoloji dayanağı de sağlanıyor.
