Emeklilikte denge bozuldu: 2’nin altında riskli seviyeye düştü
Son yıllarda tartışılan bir husus, 2024’te emekli olmak ile 2025 yılına erteleme ortasında oluşan maaş farkıydı. Bilhassa yüzde 35’lere varan farklar, emeklilik müracaatlarını arttırdı. Bu, ‘Emeklilikte Yaşa Takılanlar’ (EYT) sonrası yeni bir emeklilik dalgasını tetikledi.
EMEKLİ SAYISI ARTIYOR
Hürriyet muharriri Noyan Doğan’ın köşesinden aktardığı bilgilere nazaran SGK’dan 2024 yılı sonunda 724 bin 479 kişi emekli oldu. Bu sayı, her yıl 350-400 bin kişi emekli olurken, neredeyse iki katına çıkmış durumda. 2023’te ise 2 milyon 193 bin 791 kişi emekli olmuştu. EYT de dahil olmak üzere, son iki yılda emekli olanların sayısı 2 milyon 918 bini geçti.
İŞÇİ KESİTİNDEN AĞIR EMEKLİLİK BAŞVURUSU
2024’te en çok emekli olan küme emekçi statüsündeki çalışanlar oldu. Bu kümeden 603 bin kişi emekli olurken, 2023 ile birlikte son iki yılda bu sayı 2 milyon 527 bini geçti. Bağ-Kur’lulardan 73 bin 231 kişi emekli olurken, memurlarda 48 bin 151 kişi emekli oldu. Emekçi bölümündeki artış, Bağ-Kur ve memurlara kıyasla daha bariz.
AKTİF/PASİF İSTİKRARINDA BOZULMA
2024’te toplumsal güvenlik sisteminin aktif/pasif istikrarı de dikkat cazip bir değişim gösterdi. 2024 yılında aktif/pasif oranı 1.61 olarak gerçekleşti. Bu oran, 2022’de 2.01 iken, 2023’te 1.66’ya düşmüştü. Bu oran, dünyadaki standartların altında kalıyor. Sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından bu oranın 3 ila 4 ortasında olması bekleniyor.
ÇALIŞAN SAYISI İLE EMEKLİ SAYISI ORTASINDAKİ DENGE
2024 yılında etkin sigortalı sayısı 25.6 milyon, pasif sigortalı sayısı ise 34 milyonu geçti. Bu da demek oluyor ki, 25.6 milyon çalışan kişi, 34 milyon bireye bakmak zorunda kalıyor. Toplumsal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği için bu istikrarın sağlanması büyük değer taşıyor.
2024 BİLGİLERİ ÖNE ÇIKIYOR
Toplam sigortalı sayısı 2024 yılında 23.2 milyona çıktı, bunun 16.6 milyonu emekçi statüsünde, 2.9 milyonu Bağ-Kur’lulardan ve 3.6 milyonu memurlardan oluştu.
Sosyal sigorta kapsamında olan kişi sayısı 961 bin artarak 76.8 milyona yükseldi. Sigortalı nüfus oranı ise yüzde 90’a çıktı.
Emeklilikteki artış ve toplumsal güvenlik sistemindeki dengesizlik, etkin çalışan sayısı artmazsa önümüzdeki yıllarda daha büyük problemler yaratabilir.
