Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek: Enflasyonu yüzde 42’den yüzde 24 civarına düşüreceğiz
Bakan Şimşek, TV100 yayınında gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
Enflasyonla uğraşta aralık katettiklerini lisana getiren Şimşek, ocak ayı verisinin ne enflasyonla çabaya ait kurgularını ne de beklentilerini bozduğunu söyledi.
Şimşek, vatandaşların hayat pahalılığı şikayetinde haklı olduğuna dikkati çekerek, “Çünkü enflasyon çok adaletsiz bir vergi üzeredir. Bilhassa sabit ve dar gelirlileri vurur. Gelir dağılımını bozar. Onun için enflasyon makroekonomik olarak baktığınız vakit en büyük bir kötülüktür. Kesinlikle enflasyonla çaba edilmelidir. Enflasyonla önemli formda uğraş ediyoruz. Vatandaşımız müsterih olsun. Esaslı tahlil peşindeyiz.” diye konuştu.
Vatandaşların da enflasyonun düşeceğine inanmaya başladığını bildiren Şimşek, “Para, maliye ve gelirler siyasetleri, yönetilen-yönlendirilen fiyatlar, arz istikametli siyasetler, bütün güçlü bu siyaset çerçevesiyle enflasyonu bu sene yüzde 42’den yüzde 24 civarına düşüreceğiz. Vatandaşımız da bunu gördükçe beklentilerini güzelleştirecek.” sözlerini kullandı.
Sorunları esaslı biçimde çözmeye odaklandıklarını aktaran Şimşek, “Cumhurbaşkanı’mızın çok güçlü takviyesi var. Cumhurbaşkanı’mız vatandaşımızın hayat pahalılığı sıkıntısını çok ciddiye alıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
“BU YILIN BİRİNCİ YARISINDA HUKUKSAL ŞAHISLARA AİT KKM PROGRAMINA SON VERECEĞİZ”
Kur muhafazalı mevduattan (KKM) çıkış konusunda kararlı olduklarına işaret eden Şimşek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Ağustos 2023’te 3,4 trilyon liraya çıkan KKM, şu anda 1 trilyon liranın altına indi. Dolar cinsinden 144 milyar dolardan 30 milyar doların altına indi. Bunun üçte birinden az bir kısmı şirketlerin yani hükmî bireylerin. Geriye kalanı gerçek şahısların. Merkez Bankamızın bize verdiği perspektifi baz alırsak muhtemelen bu yılın birinci yarısında hukuksal bireylere ait bu programa son vereceğiz. Büyük ihtimalle bireyler açısından da tekrar bu sene içerisinde bitireceğiz. KKM’yi cazip olmaktan çıkarttık. KKM, 76 haftadır kesintisiz formda düşüyor. İstense bugün dahi adım atılabilir lakin yumuşak geçişi tercih ettik. Peyderpey bu adımları atacağız.”
“TÜRKİYE’YE KARŞI ÖZEL KORUMACILIK ÖNLEMLERİNİN GELİŞTİRİLECEĞİNE İNANMIYORUM”
ABD’de Donald Trump’ın başkanlık periyodunun başlamasına ait de değerlendirmede bulunan Şimşek, ABD yeni idaresinin kimi uygulamalarının belirsizlik ve tedirginlik yarattığına işaret etti.
Şimşek, Türkiye açısından direkt risklerin çok düşük, neredeyse yok denilecek kadar olduğuna dikkati çekerek, Türkiye’nin ABD ile hür ticaret muahedesi olmadığını belirtti.
ABD’nin gümrük tarifelerini artırmasının dolaylı tesirleri olabileceğini lisana getiren Şimşek, “Şu ana kadar Çin’e karşı açıklanan tarife artışı çok dramatik değil. Büyük sonuçlar doğuracak boyutta değil. Geriye ne kalıyor? Siyasi mülahazalarla atılacak adımlar kalıyor. Cumhurbaşkanı’mızla ABD Lideri’nin diyaloğu ve bağları uygun. Türkiye’ye karşı ticarette özel korumacılık önlemlerinin geliştirileceğine inanmıyorum. Suriye konusunda birtakım hassasiyetlerimiz var. Şu ana kadar gelen bildiriler nispeten yapan. O mevzuda da biz umutluyuz.” dedi.
“KAPISINI ÇALMAYACAĞIMIZ MÜKELLEF OLMAYACAK”
Kayıt dışılıkla uğraş çalışmalarına ait de değerlendirmede bulunan Şimşek, şu tabirleri kullandı:
“2025’te kapısını çalmayacağımız hiçbir mükellefin olmayacağını ilan etmek istiyorum. Kesinlikle hem büyük mükelleflerin üzerine gideceğiz hem de kayıt dışı olan başka bütün mükelleflerin üzerine gideceğiz. Tahliller ve çapraz denetimler yapıyoruz. Lakin bu periyodun en kıymetli özelliği daima alanda olacağız. 2024’te yaklaşık 2,2 milyona yakın yoklama yaptık. 1,2 milyon civarında bu kontrole tekabül ediyor. 2025’te bunu arttırmak istiyoruz.”
Şimşek, kira kontratlarının e-Devlet üzerinden yapılmasını sağlayan uygulamaya da işaret ederek, 11 bin 600’ün üzerinde kira mukavelesinin e-Devlete taşındığını, Gelir Yönetimi Başkanlığının internet sitesi kanalıyla da şu ana kadar 38 bin kiracının formu doldurduğunu bildirdi. Hedeflerinin kayıt dışılığı azaltmak olduğunun altını çizen Şimşek, “Ev sahibi gelip istekli biçimde beyannameyi vermezse yalnızca 2024’ün kirasını incelemeyeceğiz. 5 yıl geriye gidip inceleme yapacağız.” diye konuştu.
ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERE EN AZ YÜZDE 15 KURUMLAR VERGİSİ GELDİ
Bakan Şimşek, muhalefetin “Çok kazanandan çok vergi alınmıyor vergiler dar gelirliden alınıyor” iddiasına ilişkin AK Parti periyodunda minimum fiyatın büsbütün vergi dışı bırakıldığını ve taban fiyata kadar olan fiyatlardan de kolay yordamda çalışan 850 bin küçük esnaftan da vergi alınmadığını söyledi.
Temel besin eserlerinden KDV yüzde 1, sıhhat, eğitim, turizm, giysi ve yeme-içme dallarında KDV oranının yüzde 10 olarak uygulandığı belirten Şimsek, çiftçilere takviye ödemesi yapıldığını ve yem ile gübreden KDV’nin sıfırlandığını söyledi.
Bakan Şimşek, son 1,5 yılda şirketlere ait devreye soktukları uygulamaları şöyle aktardı:
“Kurumlar vergisini yüzde 20’den 25’e, bankaların kurumlar vergisini yüzde 30’a, kamu-özel işbirliğinde yapılan yap-işlet-devret projelerindeki kurumlar vergisini de yüzde 30’a çıkarttık. Birinci kez geçen sene dedik ki bundan sonra çok uluslu şirketler yani büyük yabancı şirketler en az yüzde 15 kurumlar vergisi verecek. İçerideki şirketler de en az yüzde 10 vergi verecek dedik. Hani şirketlerden vergi almıyor diyorlar ya. Bunların hepsini düzeltiyoruz. Münasebetiyle söylediğimize nazaran hareket ediyoruz. Söylediğimizle amel ediyoruz.”
Şimşek, faiz gelirleri, fon gelirleri ve kur farkı gelirlerinin de vergilendirilmeye başlandığını, kur muhafazalı mevduat (KKM) için uygulanan vergi istisnasının da kaldırıldığını lisana getirdi.
“VERGİNİN ANA PARASINI UZLAŞMADA İNDİREMEZSİNİZ”
Vergi borçlarının silinmesi üzere durumun kelam konusu olmadığına açıklık getiren Şimşek, Türk vergi hukukunda bakan veya cumhurbaşkanının bile vergi silme yetkisinin olmadığının altını çizdi.
Şimşek, vergi silme yetkisinin yalnızca Türkiye Büyük Millet Meclisinden kanun çıkarılmasıyla yapılandırma yahut af yoluyla mümkün olduğunu tabir etti.
Kesilen vergi cezaları içinse 1963’ten beri uzlaşma düzeneği yoluyla vergi inceleme raporlarına itirazların değerlendirildiğini ve heyetler tarafından incelendiğini belirten Şimşek, “2024’e kadar vergi cezalarında indirim yapılabiliyordu. Biz geçen sene bir kanun çıkarttık. Rapor yanlış dahi olsa verginin ana parasını uzlaşmada indiremezsiniz dedik. Bunu bilmelerine karşın bunu söylerler, çok yeterli biliyorlar. Kendi periyotlarında de yanlış raporların ana parasında, faizinde yahut cezasında indirim yapıldığını kendileri de biliyorlar.” dedi.
2002’de vergi gelirlerinin yüzde 86’sı 2024’te yüzde 17’si faiz ödemesine gitti
Şimşek “Bütçeden faize çok para gidiyor” savlarına ait de bu kıyasın nominal bedel üzerinden değil toplanan vergideki hisse oranına nazaran bakılması gerektiğini belirterek, 2002’de vergi gelirlerinin yüzde 86’sının faize gittiğini 2024’te ise bu oranın yüzde 17’ye düştüğünü söyledi.
2002’de ulusal gelirin yüzde 14’ü kadar faiz ödenirken, şu anda bu oranın yüzde 3’e düştüğünü açıklayan Şimşek, “2003-2023’te ortalama yüzde 4 faiz harcaması var. Ulusal gelir 100 liraysa 4 lira faiz harcaması var. Yeniden 2003-2023’te ortalama 100 liralık vergi gelirimiz varsa 24 lirası faize gitmiş. 2024 yılında bu 17 liraya düştü. Bu savda bulunanlar düzgün niyetli olamazlar.” dedi.
SWAP HARİÇ NET REZERVLERİNDE 130 MİLYAR DOLARLIK ARTIŞ
Geçen sene mart ayından sonra yabancı ilgisi ve kaynak girişinin değerli ölçüde arttığını kaydeden Şimşek, Türkiye’nin swap hariç net rezervlerinde 130 milyar dolarlık artış gözlemlendiğini söyledi.
Şimşek, rezerv artışının yüzde 80-85 civarının içerideki portföy değişikliklerinden kaynaklandığını, bu artışın vatandaşların ve şirketlerin portföy tercihlerindeki değişikliklerin yanı sıra şirketlerin ve bankaların yurt dışından sağladığı orta-uzun vadeli borçlanmalardan oluştuğunu kaydetti.
