İran-İsrail savaşında tüm dünyayı etkileyecek hamle! Benzeri görülmemiş şok yaşanabilir

Piyasalarda yeni hafta başlarken, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine hafta sonu düzenlediği atağın akabinde dikkatler petrol fiyatlarına çevrildi.

Cuma günü 77,17 dolardan kapanış yapan Brent petrolün varil fiyatı bugün birinci süreçlerde 80,34 doları test etti. Akabinde fiyatlarda TSİ 04:00 prestijiyle 79 dolara yakın istikrar arayışının devam ettiği görülüyor.

Petrolde günlük yükseliş birinci süreçlerde %2,5 civarında gerçekleşirken, Brent fiyatı 21 Ocak tarihinden bu yana birinci sefer 80 doların üzerini gördü. Böylelikle Brent, son 5 ayın da en yüksek düzeyini test etti.

PİYASALARDA HÜRMÜZ KORKUSU

İran’ın ABD’nin taarruzlarına nasıl karşılık vereceği konusundaki belirsizlikler petrolde tansiyonu yüksek tutuyor. İran hem büyük bir petrol üreticisi hem de dünya petrolünün %20’sinin geçtiği Hürmüz Boğazını denetim ediyor. En büyük telaş, Hürmüz Boğazının kapatılması riskinden kaynaklanıyor.

İRAN MECLİSİ ONAYLADI

İran parlamentosunun, ABD akınlarına karşılık olarak Hürmüz’ü kapatmaya onay verdiği tabir ediliyor. Lakin kesin kararın, İran’ın Yüksek Ulusal Güvenlik Kurulu tarafından alınması gerekiyor. Şimdi bu türlü bir karar alınmadı.

BENZERİ GÖRÜLMEMİŞ ŞOK YAŞANABİLİR

Danske Bank analistleri, Hürmüz Boğazı’nın İran-İsrail çatışması nedeniyle kapatılması durumunda, petrol ve LNG’de gibisi görülmemiş bir arz şokuna neden olacağını öngörüyor.

İran meclisi, ABD’nin nükleer tesislere yönelik saldırısına karşılık olarak Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasını önerdi. Sonuncu kararı Ulusal Güvenlik Yüksek Kurulu verecek.

PETROLÜN YÜZDE 20’Sİ SİSTEMDEN ÇIKABİLİR

Analistler yayımladıkları bir notta, “Enerji geçidinden geçen hacmin sırf küçük bir kısmı alternatif rotalar bulabilir. Trafiğin büsbütün durması, dünya petrol arzını günde 18 milyon varilden fazla düşürecektir; bu da neredeyse %20” değerlendirmesinde bulundular.

GOLDMAN’DAN KRİTİK UYARI

Öte yandan ABD’li Goldman Sachs, Hürmüz’ün uzun mühlet kapalı kalması halinde petrol fiyatlarının varil başına 100 doların üzerine çıkabileceği ikazında bulundu.

Banka, “Hürmüz Boğazı’ndan geçen petrolün bir ay boyunca %50 gerilemesi ve akabinde 11 ay boyunca %10 düşük kalması durumunda, Brent’in 110 dolara çıkacağını kestirim ediyoruz” yorumunda bulundu.

Ayrıca Goldman, İran’ın arzında günlük 1,75 milyon varillik bir düşüşün bile Brent petrolü 90 dolara taşıyabileceği kestirimini paylaştı.

HÜRMÜZ BOĞAZI HAKKINDA

Basra Körfezi’nin ağzındaki dar bir su yolu olan Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki petrol ve LNG üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu üzerinden dünya pazarlarına bağlıyor. 

Dünyada deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık 3’te 1’ine konut sahipliği yapan bu stratejik geçit, başta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Ortadoğu’daki üreticilerin ham petrol ve kondensat sevkiyatında kritik bir rol üstleniyor.

Hürmüz Boğazı’ndan günlük yaklaşık 20 milyon varil petrol ve petrol eserinin büyük kısmı Çin başta olmak üzere Asya piyasalarına ulaşıyor. Ayrıyeten, global LNG ticaretinin yüzde 20’si de bu boğazdan geçiyor.