Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği’nden ilk çeyrek değerlendirmesi
Dernekten yapılan açıklamaya nazaran, “2025 Yılı Birinci Çeyrek Sektörel Kıymetlendirme Anketi”ne nazaran, otomotiv satış sonrası pazarı 2025’e yavaş bir başlangıç yaptı.
Buna nazaran, yılın ocak-mart devrinde, 2024’ün birinci çeyreğine kıyasla yurt içi satışlar dolar bazında ortalama yüzde 2,57 düştü. Bu periyotta dağıtıcı üyelerin satışlarında dolar bazında yüzde 2,25 gerileme görülürken, üretici üyelerde bu oran dolar bazında yüzde 3,04 düzeyinde gerçekleşti.
Açıklamada hususa ait görüşlerine yer verilen OSS Yönetim Kurulu Lideri Ali Özçete, kelam konusu düşüşün yalnızca rakamsal bir azalma olmadığını, tıpkı vakitte dalın inanç ve motivasyon açısından da zorlandığını belirtti.
Özçete, “Üretici ve dağıtıcı üyelerimizin satışlarındaki paralel düşüşler, sorunun tüm oyuncuları etkilediğini gösteriyor. Alım gücünün zayıflaması, ertelenen bakım-onarım kararları ve işletmelerin maliyet idaresinde zorlanması, iç pazar dinamiklerini olumsuz tarafta etkiliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Anketteki sonuçların, kesimin yılın ikinci çeyreğinde de dinamik bir toparlanma beklemediğine işaret ettiğini aktaran Özçete, ticari hareketler ve sektörel müşahedelerinin kelam konusu sakinliği teyit ettiğini belirtti.
Özçete, kur baskısı, finansmana erişim zorlukları üzere nedenler ve devamında işletmelerin önlemli yaklaşımı, pazardaki hareketliliği sınırladığına işaret ederek, şunları kaydetti:
“Ayrıca, satışlar üzerinde baskı oluşturan bir öbür kıymetli öge tahsilat süreçlerindeki kötüleşme. Bu durum, sırf yeni nakit akışını değil, tıpkı vakitte işletmelerin karar alma süreçlerini de direkt etkiliyor. Alacakların tahsil edilememesi, işletmelerin faaliyetlerini sürdürme kabiliyetini tehdit ediyor ve sıklıkla yeni yatırımların ertelenmesine yol açıyor.”
SEKTÖRÜN YÜZDE 57,4’Ü İSTİHDAM GÜCÜNÜ KORUDU
“2025 Yılı Birinci Çeyrek Sektörel Kıymetlendirme Anketi”ne katılan üyelerin yüzde 14,7’si bu yılın ocak-mart devrinde, 2024’ün son çeyreğine nazaran istihdamını artırdı. Üyelerin yüzde 57,4’ü kelam konusu devirde istihdamını korudu.
Geçen yılın son çeyreğine kıyasla istihdamının azaldığını belirten üye oranı ise yüzde 27,9 düzeyinde kaldı. Üretici ve dağıtıcı üyelerin istihdamları birbirine yakın seyretti.
Sektördeki sorunlar anketin en dikkati cazibeli kısımlarından birini oluşturdu. Üyelerin, 2025’in birinci çeyreğinde gözlemlediği sorunların başında yüzde 79,4 ile “maliyetlerdeki çok artış” gelirken, “nakit akışında yaşanan problemler” yüzde 64,7 ile ikinci sırada yer aldı.
Üyelerin yüzde 63,2’si “iş ve ciro kaybı”nı kesim için en büyük üçüncü külfet olarak nitelendirdi. Ankete katılanların yüzde 44,1’i “kargo maliyetleri ve teslimat problemleri”, yüzde 26,5’i ise “döviz kuru ve kur artışı”na işaret etti.
Ayrıca iştirakçilerin yüzde 16,2’si gümrüklerde yaşanan sorunları ve istihdamda yaşanan sorunları kıymetli problemler olarak sıraladı.
ÜYELERİN YÜZDE 20,6’SI YATIRIM PLANLIYOR
Anket kapsamında kesimin yatırım planları da mercek altına alındı. Buna nazaran, gelecek 3 ayda yeni yatırım yapmayı düşünen üyelerin oranı yüzde 20,6 ile son periyodun en düşük düzeyine geriledi.
Bir evvelki ankette üretici üyelerin yüzde 22,82’si yatırım planlarken, yeni ankette bu oran yüzde 35,7’ye yükseldi. Dağıtıcı üyelerde ise bu oran yüzde 29,4’ten yüzde 10’a geriledi.
Ankete katılan üyelerin yüzde 26,5’inin gelecek üç ayda dalın daha güzele gideceğini öngördüğü gözlemlendi. “Daha berbata gidecek” diyenlerin oranı ise yüzde 29,4 olarak belirlendi.
Üreticilerin yılın birinci çeyreğinde kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 76,3 olarak gerçekleşti. Bu oran 2024 yılı genelinde yüzde 78,15 idi. 2025’in birinci çeyreğinde üyelerin üretimi geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 1,79 arttı.
Bu yılın birinci çeyreğinde üyelerin ihracatı, 2024’ün ocak-mart periyoduna nazaran ortalama yüzde 2,14 geriledi.
İKİNCİ ÇEYREKTE SATIŞLARDA ARTIŞ BEKLENMİYOR
Ankette, yılın ikinci çeyreğiyle ilgili beklentilere de yer verildi.
Buna nazaran dalda yılın ikinci çeyreğinde yurt içi satışlarda dolar bazında yüzde 0,59 düşüş beklendiği gözlemlendi. Geçen yılın son çeyreğinde yüzde 45,1 olan tahsilat süreçlerinin bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 40,8 düzeyine gerilediğini söz eden OSS üyelerinden yüzde 41’i tahsilat sürecinin daha berbat hale geldiğini, yüzde 8,8’i ise daha güzele gittiğini belirtti.
